Tháng Bảy về bên những Bà mẹ Việt Nam anh hùng

Tháng Bảy lại về, mang theo những cơn mưa dịu dàng như để gột rửa thời gian, như để lòng người lắng lại trong dòng ký ức thiêng liêng về một thời bom rơi đạn lửa. Ở nơi biên giới tỉnh Đắk Lắk, vẫn có những ngọn lửa ấm được nhóm lên từ bàn tay người lính và trái tim những Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Không phải bằng những điều to lớn mà bằng những bữa cơm bình dị, ánh mắt, tiếng gọi thân thương - họ lặng lẽ bên nhau, gắn bó như máu thịt, như cách lịch sử nối dài qua từng thế hệ.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Ia Rvê đến thăm và tặng quà Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Xuân

Căn nhà nhỏ nằm cuối con đường đất đỏ ở xã Ia Rvê, tỉnh Đắk Lắk, là nơi Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Xuân sống lặng lẽ suốt mấy mươi năm qua. Từng tiễn chồng ra trận rồi nhận lại tờ giấy báo tử, chưa kịp nguôi ngoai, Mẹ tiếp tục nhận thêm tin người con trai duy nhất hy sinh nơi chiến trường. Đau thương chồng chất, nhưng Mẹ không oán than. Mẹ sống lặng thầm, kiên cường, tựa như những gốc rừng già Tây Nguyên, sần sùi mà sâu thẳm.

Ở tuổi ngoài 90, Mẹ không còn nhớ nhiều điều, nhưng mỗi lần cán bộ, chiến sĩ Biên phòng ghé thăm, Mẹ lại rạng rỡ như trẻ thơ, đôi mắt sáng lên niềm vui. Đồng chí Thiếu tá Nguyễn Đức Hậu - Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Ia Rvê, xúc động: “Với chúng tôi, Mẹ là gia đình. Chỉ cần thấy Mẹ khỏe, được ngồi nghe Mẹ kể chuyện xưa là chúng tôi thấy lòng mình ấm lại giữa biên cương xa xôi.”

Nếu Mẹ Xuân là hiện thân của sự lặng lẽ bền bỉ, thì Mẹ Trần Thị An, nay sống ở phường Sông Cầu, tỉnh Đắk Lắk lại khiến người ta xúc động bởi nghị lực và tấm lòng nhân hậu sau mất mát, đau thương. Mẹ sinh ra ở tỉnh Phú Yên cũ, gắn bó cả đời với mảnh đất miền biển mặn mòi. Sáu người con lớn lên bằng bàn tay lam lũ của Mẹ, trong đó, có bốn người con nhập ngũ. Hai người trở về, hai người nằm lại ở chiến trường. Mỗi lần nhắc đến, Mẹ không khóc, chỉ lặng yên, rưng rưng: “Tôi còn được sống là để thắp hương cho các con. Và để thấy Tổ quốc mình yên bình.”

Từ năm 2015, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Xuân Hòa đã trở thành điểm tựa cho Mẹ. Không ồn ào, không phô trương, họ đến với Mẹ như con về thăm mẹ già - lau dọn nhà cửa, trồng thêm luống rau, đun ấm nước, thắp cho mẹ nén nhang vào mỗi dịp giỗ hai liệt sĩ. Có những ngày Tết, khi cả đơn vị quây quần bên mâm cơm cùng Mẹ, mọi người im lặng nghe Mẹ đọc lại tên từng người con, từng năm hy sinh, từng kỷ niệm vụn vặt mà đầy ắp yêu thương. Những lời kể như dòng sử nhỏ len qua từng nếp gấp áo xanh.

Và ở vùng biển Ô Loan, nơi sóng xô mặn mòi và lòng người luôn rộng mở, mẹ Lê Thị Tha vẫn giữ dáng ngồi quen thuộc bên cửa sổ nhỏ, nhìn ra khoảng sân trồng đầy hoa dại. Mẹ từng tiễn chồng - liệt sĩ Hồ Sang rồi con trai - liệt sĩ Hồ Trạng ra đi không trở về. Nhưng nỗi mất mát ấy chưa từng khiến Mẹ gục ngã. Mẹ gượng dậy, nuôi dạy những đứa con còn lại, gồng gánh cả gia đình bằng một tình thương không đong đếm được.

Những ngày này, căn nhà nhỏ của Mẹ như ấm hơn bởi tiếng cười, tiếng bước chân lính Biên phòng An Hải và thanh niên trong xã. “Bữa cơm tri ân” được nhóm lửa bằng nghĩa tình mâm cơm đơn sơ mà rưng rưng nước mắt. Mẹ nắm tay từng người lính trẻ, tay run run mà ánh mắt vẫn ấm nồng: “Con của mẹ ngày xưa cũng cao lớn, cũng mặc áo lính như vậy…”

Chị Phan Thị Thúy Hằng, Bí thư Đoàn xã Ô Loan, nghẹn ngào: “Đến với mẹ Tha, chúng tôi học được cách yêu thương mà không oán trách. Mỗi nếp nhăn trên gương mặt Mẹ là một trang lịch sử sống, là lời nhắc nhở không lời dành cho thế hệ hôm nay.” Đồng chí Thượng úy Đỗ Ngọc Hoàng Sang, Đồn Biên phòng An Hải, cũng không giấu nổi sự xúc động: “Chúng tôi yêu quý Mẹ bằng cả tấm lòng. Phụng dưỡng Mẹ không chỉ là trách nhiệm, đó là sự tri ân từ trái tim những người lính.”

Ba người Mẹ - ba mảnh đời, ba ngọn nến thắp giữa tháng Bảy tri ân - không chỉ đại diện cho sự hy sinh thầm lặng, mà còn là cội nguồn tinh thần cho thế hệ hôm nay tiếp bước. Hiện nay, Bộ đội Biên phòng tỉnh đang nhận phụng dưỡng ba Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Việc làm này không chỉ mang ý nghĩa đạo lý, mà còn là cách để chúng tôi giáo dục cán bộ, chiến sĩ về lòng biết ơn, trách nhiệm và bản lĩnh.

Một bữa cơm tri ân, một bàn tay run run nắm lấy bàn tay chai sạm, một lời hỏi han giữa trưa hè… Tất cả hòa thành bản nhạc trầm nhưng ngân mãi giữa núi rừng biên cương. Ở nơi mà những người lính không chỉ giữ đất, giữ trời, mà còn gìn giữ ký ức của một dân tộc đã đi qua chiến tranh bằng nước mắt và máu và bước tiếp bằng tình người, bằng đạo lý nhân văn./.