Bảo hiểm y tế là “trụ cột an sinh”, giúp hàng triệu hộ nghèo vững tin vượt qua khó khăn, vươn lên thoát nghèo bền vững

Giai đoạn 2021 - 2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong công tác giảm nghèo ở Việt Nam, khi chuẩn nghèo đa chiều được áp dụng rộng rãi. Trong hành trình ấy, các chính sách y tế, đặc biệt là bảo hiểm y tế (BHYT), đã trở thành “trụ cột an sinh”, giúp hàng triệu hộ nghèo vững tin vượt qua khó khăn, vươn lên thoát nghèo bền vững.

Chính sách BHYT đã lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội, góp phần giảm nghèo bền vững trong xã hội

Giúp hộ nghèo vượt khó, vươn lên thoát nghèo bền vững

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, đến hết năm 2024, 100% hộ nghèo trên cả nước đã được cấp thẻ BHYT miễn phí. Cùng với đó, Nhà nước hỗ trợ 70% mức đóng cho hộ cận nghèo; nhiều địa phương đã huy động thêm nguồn lực từ ngân sách và các nhà hảo tâm để hỗ trợ phần còn lại, giúp người dân được tham gia BHYT với mức hỗ trợ 100%. Tính chung giai đoạn 2021 - 2025, hơn 15 triệu lượt người nghèo đã được khám, chữa bệnh bằng thẻ BHYT, góp phần bảo đảm quyền được chăm sóc sức khỏe cho mọi người dân và thực hiện mục tiêu an sinh xã hội bền vững.

Cùng với đó, hơn 11.000 trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia đã tạo điều kiện thuận lợi để người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng ngay tại địa phương. Nhờ đó, gánh nặng chi phí y tế - nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tái nghèo - đã được giảm thiểu rõ rệt. Người dân, nhất là hộ nghèo và người yếu thế, yên tâm khám, chữa bệnh, chăm lo sức khỏe để tiếp tục lao động, phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống.

Nhằm tiếp tục phát huy vai trò của chính sách BHYT trong hỗ trợ người nghèo, BHXH Việt Nam vừa ban hành Kế hoạch số 2716/KH-BHXH, ngày 23/10/2025, phát động chương trình “Tặng thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn, mang Tết ấm đến với người nghèo Xuân Bính Ngọ”.

Chương trình được triển khai trong toàn hệ thống, hướng tới quyên tặng thẻ BHYT cho người nghèo, người yếu thế dịp Tết Nguyên đán, gắn với mục tiêu “BHXH, BHYT toàn dân” mà Đảng, Nhà nước đã đề ra.

Theo kế hoạch, tùy điều kiện thực tế, BHXH các địa phương sẽ linh hoạt triển khai, ưu tiên người cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, học sinh, sinh viên, người bị ảnh hưởng bởi thiên tai, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, phấn đấu hoàn thành trước ngày 30/11/2025.

Mỗi tấm thẻ BHYT không chỉ là tấm ‘giấy thông hành’ giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế, mà còn là lá chắn bảo vệ họ trước rủi ro bệnh tật, chi phí y tế, là công cụ hữu hiệu trong giảm nghèo bền vững. BHXH Việt Nam mong muốn qua chương trình này, tinh thần sẻ chia, tương thân tương ái được lan tỏa rộng rãi trong cộng đồng, góp phần thực hiện mục tiêu an sinh xã hội toàn dân.

Tạo “lá chắn an sinh” cho người nghèo

BHYT không chỉ là chính sách hỗ trợ tài chính, mà còn là trụ cột của hệ thống an sinh xã hội trong chiến lược giảm nghèo đa chiều. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, chính sách này vẫn đối mặt với không ít thách thức, như sự chênh lệch vùng miền, nguồn lực y tế chưa đồng đều, hay việc một số nhóm đối tượng vẫn chưa được bao phủ đầy đủ.

Trước thực tế đó, Đảng và Nhà nước tiếp tục khẳng định mục tiêu phát triển hệ thống y tế công bằng, hiệu quả, chất lượng và bền vững, lấy BHYT làm trung tâm. Việc giảm chi tiền túi của người dân và tăng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, đặc biệt với nhóm yếu thế, là định hướng trọng tâm trong thời gian tới.

Một bước tiến quan trọng là Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về việc miễn viện phí cơ bản cho toàn dân, được xem như bước ngoặt trong chính sách y tế nhân văn, tạo “lá chắn an sinh” vững chắc cho người dân, đặc biệt là người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn.

Ngày 17/10/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã thảo luận dự thảo Nghị quyết về cơ chế, chính sách đột phá trong công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân, với nhiều chính sách ưu tiên cho người thu nhập thấp. Theo dự thảo, từ năm 2027, người thuộc hộ cận nghèo, người từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp xã hội sẽ được thanh toán 100% chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi BHYT. Đồng thời, Chính phủ sẽ thí điểm các gói bảo hiểm bổ sung, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân.

Chính sách nhân văn - Động lực phát triển bền vững

Cùng với giảm nghèo, Việt Nam luôn đặc biệt chú trọng chính sách an sinh bao phủ toàn bộ nhóm đối tượng dễ bị tổn thương. Hiện cả nước có hơn 2,5 triệu người cao tuổi hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng, gần 1,9 triệu người cao tuổi được hưởng trợ cấp xã hội, 95% người cao tuổi có thẻ BHYT. Hệ thống hơn 544 cơ sở trợ giúp xã hội, trong đó có 73 cơ sở chuyên biệt cho người khuyết tật, nạn nhân bom mìn, chất độc da cam, đang hoạt động hiệu quả.

Nhà nước cũng hỗ trợ 100% mức đóng BHYT cho người nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, người có công, trẻ em dưới 6 tuổi, người cao tuổi, góp phần bảo đảm mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe khi cần.

Nhìn lại chặng đường đã qua, có thể khẳng định: BHYT không chỉ là chính sách y tế, mà còn là chính sách giảm nghèo bền vững, là cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước trong việc không để ai bị bỏ lại phía sau. Mỗi người dân có thẻ BHYT là thêm một cuộc đời được bảo vệ, thêm một gia đình vững vàng hơn trước rủi ro bệnh tật. Chính sách BHYT là minh chứng sinh động cho tính ưu việt của chế độ ta, lấy con người làm trung tâm, vì hạnh phúc và phát triển bền vững của Nhân dân./.