Tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ - Hành trình ân nghĩa

Tìm kiếm, quy tập (TKQT) hài cốt liệt sĩ (HCLS) và xác định danh tính (XĐDT) HCLS còn thiếu thông tin là nhiệm vụ chính trị luôn được Đảng, Nhà nước, toàn dân, toàn quân đặc biệt quan tâm. Đây cũng là chặng hành trình dài đầy gian nan, thử thách nhưng chan chứa nghĩa cử tri ân của các thế hệ.

Lễ truy điệu và an táng hài cốt liệt sĩ tại tỉnh Kon Tum

Bài 1: Chỉ đạo sát, vượt khó khăn tìm đồng đội

Tri ân công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ, đáp ứng tình cảm, nguyện vọng thiết tha của thân nhân liệt sĩ và đồng bào, chiến sĩ cả nước, thời gian qua, các cơ quan, đơn vị, địa phương, nòng cốt là Quân đội nhân dân Việt Nam đã làm tốt công tác tuyên truyền, huy động sức mạnh tổng hợp TKQT HCLS.

Chỉ đạo sát, quán triệt sâu, tuyên truyền rộng

Với quyết tâm không ngừng nâng cao chất lượng công tác TKQT, XĐDT HCLS, Đảng, Chính phủ và các cơ quan Trung ương luôn đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo phần việc có ý nghĩa chính trị và giá trị nhân văn sâu sắc này. Theo đó, Bộ Chính trị (khóa XI) đã ban hành Chỉ thị số 24-CT/TW, ngày 15/5/2013 về “Tiếp tục đẩy mạnh công tác TKQT HCLS từ nay đến năm 2020 và những năm tiếp theo”; Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo (BCĐ) quốc gia về TKQT và XĐDT HCLS (gọi tắt là BCĐ quốc gia 515) ban hành, triển khai nhiều quyết định quan trọng; các cấp đẩy mạnh thực hiện Đề án TKQT HCLS (Đề án 1237) và Đề án xác định HCLS còn thiếu thông tin (Đề án 150), với nhiều giải pháp đồng bộ, toàn diện, quyết liệt, đạt hiệu quả cao trong giai đoạn 2013-2020.

Để các chỉ thị, quyết định đi vào cuộc sống, từ năm 2013, BCĐ quốc gia 515 và các ban, bộ, ngành Trung ương đã chủ động nghiên cứu, ban hành đồng bộ hệ thống văn bản chỉ đạo, quản lý, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ TKQT HCLS từ Trung ương về cơ sở. Các quân khu, các tỉnh, thành phố cụ thể hóa thêm một bước hệ thống văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn; nhất là xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện chặt chẽ; xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ từng năm, từng giai đoạn, sát với yêu cầu nhiệm vụ và thực tiễn cơ sở. Cùng với đó, công tác tuyên truyền được các cấp ủy, cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương, địa phương và quân đội đặc biệt quan tâm, triển khai bằng nhiều giải pháp, hình thức phong phú, hiệu quả như: Mở các chuyên trang, chuyên mục; tăng số lượng, thời lượng đăng tải, phát sóng; phát tờ rơi; lồng ghép nội dung tuyên truyền vào các hội nghị, họp nhân dân... Qua đó làm cho mọi tổ chức, cá nhân hiểu sâu hơn chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác TKQT HCLS; tích cực cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ.

Đồng chí Thiếu tướng Trần Quốc Dũng, Ủy viên BCĐ, Chánh Văn phòng BCĐ quốc gia 515, Cục trưởng Cục Chính sách (Tổng cục Chính trị), cho biết: “BCĐ quốc gia 515 và Trung ương Hội Cựu chiến binh (CCB) Việt Nam đã ký kết chương trình phối hợp tuyên truyền, vận động cung cấp thông tin nâng cao hiệu quả công tác TKQT HCLS. Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Trung ương Hội CCB Việt Nam phát động phong trào vận động CCB toàn quốc tích cực cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ. Bộ Quốc phòng, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng, khai thác và sử dụng website quản lý thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ. Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội phối hợp với Tổng công ty Bưu điện Việt Nam xây dựng cổng thông tin điện tử về liệt sĩ, mộ liệt sĩ và nghĩa trang liệt sĩ. Đây là những cách làm sáng tạo, phát huy cao nhất sức mạnh phối hợp và sự đóng góp của các ban, bộ, ngành, đoàn thể... đối với công tác TKQT HCLS”.

Cụ thể hóa nhiệm vụ TKQT HCLS, Bộ CHQS tỉnh Quảng Trị tham mưu cho cấp ủy, chính quyền triển khai thực hiện nghiêm túc các quy định, hướng dẫn của cơ quan chức năng, bảo đảm chặt chẽ, thống nhất. Ở các địa phương trong toàn tỉnh, thông qua tổ chức họp thôn, xóm, bản, khu phố để lồng ghép tuyên truyền, huy động nhân dân cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, khéo vận động nên nhân dân tích cực tham gia. Điển hình như trường hợp ông Phạm Văn Sanh ở thôn Nhĩ Hạ (Gio Hải, Gio Linh), khi phát hiện thấy một số vật dụng, quân trang có thể của bộ đội hy sinh trong kháng chiến, ông báo cáo kịp thời lên xã. Nhờ đó, Đội TKQT HCLS 584, Bộ CHQS tỉnh Quảng Trị đã tiến hành kiểm tra, khảo sát, xác minh, tổ chức khai quật, tìm kiếm và quy tập được 4 HCLS.

Đồng chí Đại tá Nguyễn Kỳ Hồng, Phó Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Nghệ An chia sẻ: “Để huy động được sức mạnh từ nhân dân và cả hệ thống chính trị, những năm qua, Cơ quan Thường trực BCĐ 515 tỉnh ban hành 42 kế hoạch, hướng dẫn, công văn chỉ đạo triển khai thực hiện; triển khai cho BCĐ 24 các huyện, thị xã, thành phố, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng kế hoạch thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, toàn diện với tinh thần, trách nhiệm cao nhất”. Thực tế tại địa phương này, chúng tôi ghi nhận cấp ủy, chính quyền các huyện, thị xã, thành phố đã tích cực phát động nhân dân cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ; chủ động tiếp nhận thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ bằng nhiều nguồn, nhiều hình thức, biện pháp, huy động được hầu hết các tổ chức, cá nhân tham gia. Đội TKQT HCLS tỉnh Nghệ An đã tiếp nhận 519 thông tin từ các tổ chức, cá nhân trong nước và nước bạn Lào về phần mộ liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam hy sinh tại Lào; góp phần giúp cơ quan chức năng tìm kiếm, quy tập được 947 HCLS.

Với cách làm tương tự, ở hầu hết các địa phương, hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ thời gian qua được nâng lên rõ rệt; góp phần làm chuyển biến mạnh mẽ nhận thức, trách nhiệm, quyết tâm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; nhiều tổ chức, cá nhân cả trong và ngoài nước chủ động, tích cực cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ với nghĩa cử cao đẹp, thiện nguyện, khơi dậy tinh thần, trách nhiệm cộng đồng. BCĐ quốc gia 515, Cơ quan Thường trực BCĐ 515 các cấp đã tiếp nhận được 36.959 thông tin về liệt sĩ và 2.734 phiếu cung cấp thông tin về nơi chôn cất liệt sĩ (phần mộ ngoài nghĩa trang liệt sĩ). Từ đó, các cấp tiến hành triển khai khảo sát, xác minh và tổ chức TKQT được nhiều điểm mộ, khu mộ tập thể và bổ sung, đính chính thông tin được nhiều mộ liệt sĩ.